0

BEĞENDİM

0

Ceyhun BOZKURT – 12 Temmuz 2024

Bir önceki yazımızda NATO’nun Washington Zirvesi sonrası açıklanan sonuç bildirgesinin satır aralarında değil, doğrudan verilen savaş mesajını işlemiştik. Bugün de bizim açımızdan son derece haklı olarak önemli başlığımız “Terör ve terörizmle mücadele” başlığı eksenli bir fotoğraf çekelim istedim.

NATO bildirgesinde, üyesi Türkiye’nin en çok hedef olduğu terörizmle mücadele ile ilgili bir özel madde yer aldı. Aslında (çok geriye gitmeden) 2021 yılındaki Brüksel, 2022 yılındaki Madrid ve 2023 yılındaki Vilnius zirveleri sonrasında açıklanan bildirgede bir madde içinde Terörizmle mücadeleye atıf yer almakta. O atıfları hatırlatacak olursak;

• 14 Haziran 2021 tarihli Brüksel Zirve Bildirgesi’nin 3’üncü maddesi:
  “Çok yönlü tehditlerle, iddialı ve otoriter güçlerden gelen sistemsel rekabetle ve ülkelerimize ve vatandaşlarımıza yönelik tüm stratejik yönlerden gelen artan güvenlik zorluklarıyla karşı karşıyayız. Rusya’nın saldırgan eylemleri Avrupa-Atlantik güvenliği için bir tehdit oluşturuyor; terörizm her türlü biçimi ve tezahürüyle hepimiz için kalıcı bir tehdit olmaya devam ediyor. Devlet ve devlet dışı aktörler kurallara dayalı uluslararası düzene meydan okuyor ve dünya çapında demokrasiyi baltalamaya çalışıyor. Sınırlarımızın ötesindeki istikrarsızlık da düzensiz göç ve insan ticaretine katkıda bulunuyor. Çin’in artan etkisi ve uluslararası politikaları, bir İttifak olarak birlikte ele almamız gereken zorluklar sunabilir. İttifak’ın güvenlik çıkarlarını savunmak amacıyla Çin ile etkileşime gireceğiz. Dezenformasyon kampanyaları ve giderek daha karmaşık, ortaya çıkan ve yıkıcı teknolojilerin kötü niyetli kullanımı da dahil olmak üzere siber, hibrit ve diğer asimetrik tehditlerle giderek daha fazla karşı karşıya kalıyoruz. Uzay alanındaki hızlı ilerlemeler güvenliğimizi etkiliyor. Kitle imha silahlarının yayılması ve silah kontrol mimarisinin aşınması da kolektif güvenliğimizi baltalıyor. İklim değişikliği, İttifak güvenliğini etkileyen bir tehdit çarpanıdır. İttifakın en büyük sorumluluğu, topraklarımızı ve halklarımızı saldırılara karşı korumak ve savunmaktır; Avrupa-Atlantik güvenliğini etkileyen tüm tehdit ve zorluklarla mücadele edeceğiz.“
• 29 Haziran 2022 tarihli Madrid Zirvesi Bildirgesi’nin 5’inci maddesi:
  “Tüm stratejik yönlerden belirgin tehditlerle karşı karşıya kalmaya devam ediyoruz. Rusya Federasyonu, Müttefiklerin güvenliğine ve Avrupa-Atlantik bölgesindeki barış ve istikrara yönelik en önemli ve doğrudan tehdittir. Terörizm, her türlü biçimi ve tezahürüyle, halklarımızın güvenliğine ve uluslararası istikrar ve refaha yönelik doğrudan bir tehdit oluşturmaya devam etmektedir. Terörizmi kategorik olarak reddediyor ve mümkün olan en güçlü şekilde kınıyoruz. Müttefikler, kararlılık, kararlılık ve dayanışma içinde, Rus tehditlerine karşı koymaya ve düşmanca eylemlerine yanıt vermeye ve terörizmle uluslararası hukuka uygun bir şekilde mücadele etmeye devam edecektir.“
• 11 Temmuz 2023 tarihli Vilnius Zirvesi Bildirgesi’nin 5’inci maddesi:
  “Avro-Atlantik bölgesindeki barış paramparça oldu. Rusya Federasyonu, istikrarlı ve öngörülebilir bir Avrupa güvenlik düzenine katkıda bulunan normları ve ilkeleri ihlal etti. Rusya Federasyonu, Müttefiklerin güvenliğine ve Avro-Atlantik bölgesindeki barış ve istikrara yönelik en önemli ve doğrudan tehdittir. Terörizm, her türlü biçimi ve tezahürüyle, vatandaşlarımızın güvenliğine ve uluslararası barış ve refaha yönelik en doğrudan asimetrik tehdittir. Karşı karşıya olduğumuz tehditler küresel ve birbirine bağlıdır.“

NATO’nun bu yıl 10 Temmuz tarihli bildirisinin de 3’üncü maddesinde Madrid ve Vilnius zirvesindeki bildirgedekine benzer bir dille aşağıdaki madde yer aldı:

“Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik tam ölçekli işgali, Avro-Atlantik bölgesinde barışı ve istikrarı paramparça etti ve küresel güvenliği ciddi şekilde baltaladı. Rusya, Müttefiklerin güvenliğine yönelik en önemli ve doğrudan tehdit olmaya devam ediyor. Terörizm, her türlü biçimi ve tezahürüyle, vatandaşlarımızın güvenliğine ve uluslararası barış ve refaha yönelik en doğrudan asimetrik tehdittir. Karşı karşıya olduğumuz tehditler küresel ve birbiriyle bağlantılıdır.“

Bu sene ek olarak zirve bildirisinde bir madde özel olarak terörizmle mücadeleye ayrıldı. Washington Zirvesi’nden sonra açıklanan bildirgenin 22’nci maddesinde şu ifadeler yer aldı:

“Terörle mücadele, kolektif savunmamız için olmazsa olmaz olmaya devam etmektedir. NATO’nun terörle mücadeledeki rolü, İttifak’ın üç temel görevine de katkıda bulunmakta ve İttifak’ın caydırma ve savunmaya yönelik 360 derecelik yaklaşımının ayrılmaz bir parçasıdır. Teröristler ve terör örgütlerinin oluşturduğu tehdit ve zorluklara karşı kararlılıkla, kararlılıkla ve dayanışma içinde önleme, koruma ve inkar önlemlerinin bir kombinasyonu temelinde karşı koymaya, caydırmaya, savunmaya ve yanıt vermeye devam edeceğiz. NATO’nun terörle mücadeledeki rolünü daha da güçlendirmek için bugün NATO’nun Terörle Mücadeleye İlişkin Güncellenmiş Politika Yönergeleri’ni ve NATO’nun Uluslararası Toplumun Terörle Mücadelesindeki Rolünü Güçlendirmeye İlişkin Güncellenmiş Eylem Planımızı onayladık. Bu belgeler İttifak’ın terörle mücadele çalışmalarına rehberlik edecek ve uzun vadeli çabalarımız için temel alanları belirleyecektir. Genel Sekreter’in Terörle Mücadele Özel Koordinatörünün bu konuda oynadığı rolü memnuniyetle karşılıyoruz.“

Bütün maddeleri bütün olarak aktarmamın nedeni bağlamı bozmamak için.

Maddeleri aktardık. “Ne var bunda” diyebilirsiniz. Hatta bir bütün olarak terörle mücadeleye özel bir madde eklenmesini olumlu da bulabilirsiniz. Eyvallah. Tabii ki bu olumlu olarak değerlendirilebilir. Ancak bir detay var ki aklımda diplomasinin meşhur “şeytan ayrıntıda gizlidir” kaidesinin canlanmasına neden oldu. O da şöyle:

Son dört yıldaki maddelerin tamamı, çok detaylı aktarılan 2021 zirve bildirisi hariç aşağı yukarı birbirine benziyor. Orada terörizm başlığı ile Rusya’ya yönelik olumsuz bakış açısı arka arkaya sıralanıyor.

Bu yıl eklenen madde ise, Ukrayna’ya yönelik destek maddelerinin hemen ardından gelen ve Rusya’yı doğrudan hedef alan 17, 18, 19, 20 ve 21’inci maddelerin hemen ardından yazılmış. İşin bam teli de burada. Terörizmle mücadeleye ayrılan 22’üncü maddeden sonra bildirge yine Rusya ile ilgili doğrudan veya dolaylı maddelerle devam etmiş. Yani terörizmle mücadele adeta Rusya başlığı altında yer almış.

Zirveye katılan Litvanya Dışişleri Bakanı Gabrielius Landsbergis ile Polonya Dışişleri Bakanı Radoslaw Sikorski’nin Washington’da “Rusya’nın NATO üyesi ülkelere terör saldırıları yaptığı” iddiasını buraya ekleyelim.

Washington Examiner’de dün yayınlanan habere göre, Litvanya Dışişleri Bakanı Landsbergis, bu değerlendirmeyi, ittifakın en savunmasız yerlerinden biri olarak kabul edilen iki NATO üyesi olan Polonya ve Litvanya’da yakın  zamanda meydana gelen bir dizi kundaklama olayıyla ilgili olarak yaptı.

Polonya Dışişleri Bakanı Radoslaw Sikorski de, Rusya’nın son dönemdeki operasyonlarının NATO’ya yönelik terör saldırısı niteliğinde olduğunu ileri sürdü ve “Bu sadece kundakçılık değil. İnsanları öldüren ölüm mangaları gönderiyorlar. Bu kesinlikle terörizmdir” diye konuştu.

Bu parçalar da birleştiğinde yarın öbür gün PYD ile mücadelede bildirgenin 22. maddesini gösterip, destek istediğimizde “Biz PYD’yi değil Rusya’nın yaptığı eylemleri kastediyorduk” derlerse ben şaşırmam.