Deniz İstikbal

Deniz İSTİKBAL – 29 Nisan 2025   Çin-Pakistan ilişkileri son yıllarda ciddi gelişme göstererek taraflar arasında güven-işbirliğine dayalı bir altyapı zemini oluşturdu. Pakistan 200 milyonu aşan nüfusu ve görece Çin mallarına ihtiyaç duyar haliyle Pekin ile ilişkilerini geliştirmeyi tercih etti. Hindistan’ın bölgesel konumu ve Pakistan ile farklı yıllardaki çatışmaları da böylesine bir iş birliğini zorunlu […]

Deniz İSTİKBAL – 24 Nisan 2025   TCMB Para Politikası Kurulu politika faizini yüzde 42,5’ten yüzde 46’ya yükseltti. Aynı hafta içerisinde Avrupa Merkez Bankası faizleri yüzde 2,5’ten yüzde 2,25’e düşürdü. Kanada Merkez Bankası da faizleri küresel belirsizlik ortamını öne sürerek sabit bıraktı. Diğer merkez bankalarına nazaran TCMB faizleri yükseltmeye tercih etti. Merkez Bankasının böyle bir […]

Deniz İSTİKBAL – 14 Nisan 2025   2002-2025 dönemi Türkiye ekonomisi açısından büyük değişikliklerin yaşandığı tarihler oldu. Türkiye ihracat merkezli bir dönüşüm yaşadı ve sanayisini bu reform gündemine bağlı şekilde iyileştirdi. Özellikle IMF programı sonrası sağlanan istikrar ve güven ülkeye yabancı yatırımcıları ciddi anlamda çekti. 2002 öncesi 20 milyar doların altında bulunan doğrudan yabancı yatırımcı […]

Deniz İSTİKBAL – 07 Nisan 2025   ABD’nin bu hafta açıklamış olduğu yeni gümrük vergileri para birimleri ve finansal piyasalar üzerinde ciddi etkiler oluşturdu. Avusturalya Doları yüzde 5’e yakın değer kaybederken farklı ülkelerin borsalarında trilyonlarca dolar bir haftalık süreçte eridi. Çin-ABD arasında başlayan ardından tüm dünyaya yayılan ticaret savaşları yeni bir evreye işaret ediyor. Bu […]

Deniz İSTİKBAL – 24 Mart 2025   BDDK, Sermaye Piyasası Kurulu, TCMB ve Maliye Bakanlığı son yaşanılan gelişmeler ışığında bir dizi önlemler aldılar. Bu önlemlerin başında TL’nin değerinin korunması ve fiyat istikrarının sağlanması için enflasyonla mücadeleye devam yer alıyor. TCMB ise piyasada oluşan ani hareketlerin önüne geçmek için faiz marjlarını yukarıya çekti ve yabancı yatırımcının […]

Deniz İSTİKBAL – 17 Mart 2025   1945-2025 arası 80 yıllık dönem ABD’nin küresel iktisadi hegemonyasının olduğu süreç şeklinde tanımlanabilir. Sovyetler Birliğinin dağılımıyla birlikte siyasi olarak da rakipsiz kalan ABD serbest ticari modeli tüm dünyaya neredeyse kabul ettirdi. Bu kabul edişe direnen çok az ülke maliyetlere katlanmak zorunda kaldılar. Kuzey Kore, Laos ve Türkmenistan gibi […]

Deniz İSTİKBAL – 04 Mart 2025 21. yüzyıl bilenen kabullerin ve kam politikalarının değişim geçirdiği bir yüzyıl oldu. Sovyetler Birliğinin dağılmasıyla tek süper güç olarak ayakta kalan liberal dünya sosyalist modelin hâkim olduğu ülkeleri derinden etkiledi ve değiştirdi. Bu değişim beraberinde yeni kurum ve politikaların gelişmesine neden oldu. Kamu diplomasisi şeklinde kendine işlerlik kazandıran yeni […]

Deniz İSTİKBAL – 25 Şubat 2025   Keynesyen politikalar farklı dönemlerde kamunun öne çıktığı iktisadi tercihleri içerir. Bu politikalar kamu karar alıcıları daha fazla ekonomiye müdahaleye teşvik eder ve bürokrasi denilen olgu güç kazanır. Toplumdan alınan vergi yükü ilerleyen dönemlerde artış göster ve alınan hizmet kalitesi düşmeye başlar. Keynesyen teoriye karşı liberal yaklaşımın öne sürdüğü […]

Deniz İSTİKBAL – 15 Şubat 2025   2020-2025 dönemi fiyat ve enflasyon açısından Türkiye’de dengelerin sarsıldığı yıllar oldu. Özellikle enflasyonun yükselmesi birçok ürün ve malın gerçek değerlerinin üzerinden fiyatlanmasına sebebiyet verdi. Değerinin üzerinde fiyatlanan ürünlerin başında konut değeri gelirken global şartlarında etkisiyle ev fiyatları yüksek düzeyli artış gösterdi. 2020’de ortalama metrekare konut fiyatı 600-650 dolar […]

Deniz İSTİKBAL -31 Ocak 2025   21. yüzyıl beraberinde iktisadi ve teknoloji açısından birçok değişimi getirdi. Bu değişimlerin başında Çin’in ekonomik olarak yükselişi önemli bir eşik değer. Yüzyılın başında dünya ekonomisinin yüzde 5’inden azını oluşturan Çin çeyrek asır sonra küresel ekonominin yüzde 18’inden fazlasını kaplar hale geldi. Dünyanın en büyük dış ticaret ülkesine dönüşen Çin […]

Deniz İSTİKBAL – 22 Ocak 2025   Salgının ortaya çıkışı beraberinde birçok kriz getirdi. Bu krizler küresel ekonomiyi etkisi altına alırken enflasyon global düzeyde yükseldi ve tedarik ticari olarak zorlaştı. Mevcut süreçten en fazla etkilenen bölge ise Avrupa kıtası oldu. Avrupa ülkeleri üretim hatlarındaki bozulmalar nedeniyle farklı ürünleri ithal etmekte zorlandılar ve fiyatlar yukarıya doğru […]

Deniz İSTİKBAL – 15 Ocak 2025   1990-2002 tarihleri arasında 11 hükümet kurulurken yüzlerce bakan görevde bulundu. 6 adet başbakan 12 yıllık süre içerisinde farklı politikaları işleme aldı ve ülkenin maruz kaldığı iktisadi sorunları çözmeye çalıştı. Ancak Türkiye 1994, 1999, 2000 ve 2001 krizleri gibi finansal karmaşalara maruz kaldı. TL’nin değer yitirmesiyle belirginleşen krizler silsilesi […]

Deniz İSTİKBAL – 12 Ocak 2025   Tarihler 2001’i gösterdiğinde dönemin hükümeti yeni bir vergi kalemini işleme koydu. Dönemin şartlarına göre kamu gelirlerinin artırılması için konan harç günümüze kadar devam etti. Son yapılan artışla birlikte 250 milyon dolarlık hacme ulaşması beklenen harcın gelecek yıllarda da benzer rakamlar düzeyinde gerçekleşmesi ve 2027’de 280 milyon dolar civarına […]

Deniz İSTİKBAL – 04 Ocak 2025   TBMM’den 2025 mali yılı kamu bütçesi geçerken 403 milyar dolarlık gelir tahmin edildi. Vergi gelirlerinin ise 360 milyar dolar civarında olması bekleniyor. Bugün ki kurlar dikkate alınarak ortaya konan rakamlar kamu bütçe gelirlerinin geldiği noktayı göstermesi açısından önem taşıyor. Vergi gelirleri de birçok kesim tarafından tartışılmaya devam ediyor. […]

Deniz İSTİKBAL – 31 Aralık 2024   Haziran 2023-Aralık 2024 süreci Türkiye’de kritik dönüşümlerin yaşandığı bir dönem oldu. Rasyonel ekonomi politikalarına geri dönüşün kademeli şekilde işleme alındığı süreç günümüzde önemli başarıları beraberinde getirdi. Özellikle Türkiye’nin kredi notu birçok uluslararası kuruluş tarafından yükseltildi ve TCMB rezervlerinde 110 milyar dolarlık iyileşme sağlandı. İktisadi büyüme daha dengeli bir […]

Deniz İSTİKBAL – 25 Aralık 2024   Gündemde önemli bir yer tutan mesele olarak emekli maaşları 16,4 milyondan fazla kişiyi ilgilendiriyor. En düşük emekli maaşı daha fazla tartışılmakla birlikte diğer emekli kesimlere de refah payı verilmesi gündemde yer tutuyor. Temmuz ve aralık aylarında enflasyona göre düzenlenen emekli maaşları son yapılan düzenlemeyle en düşük 12.500 lira […]

Deniz İSTİKBAL – 20 Aralık 2024   TCMB’nin aralık ayı faiz kararı Haziran 2023’te başlayan sürecin kritik bir ayağını oluşturuyor. Enflasyon mücadele süreci rasyonel ekonomi politikalarına geri dönüşle Haziran 2023-Aralık 2024 döneminde işlevsel hale getirildi. Faiz artışlarını tasarruf tedbirleri takip etti ve yüzde 75’lere kadar çıkan enflasyon yüzde 40’lı rakamlara geriledi. 2023’te yüzde 30 olarak […]

Deniz İSTİKBAL – 16 Aralık 2024   Uluslararası kuruluşlar 2011-2023 arasında Suriye ekonomisinin yüzde 85 oranında küçüldüğünü tahmin ediyorlar. 10 milyar doların altına düşen milli gelirin çoğunluğu kamu kontrolünde bulunuyor. Ayrıca savaş ve yaptırımlar 15 milyondan fazla kişiyi yoksulluğa iterken sorunlar kronik hale gelmiş gibi duruyor. İşsizlik yüzde 50 civarında iken enflasyon üç haneli rakamları […]

Deniz İSTİKBAL – 11 Aralık 2024   2021’in son aylarında hızla yükselmeye başlayan enflasyon fiyatlar üzerinde negatif etki yarattı. 2022, 2023 ve 2024’te de benzer etki devam etti. Haziran 2023’te başlayan süreç ise yaşanılan fiyat karmaşasını sonlandırmayı ve normalleşmeyi hedefliyor. Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ve ekibi bu hedef doğrultusunda birçok reformu işleme aldılar. Enflasyondaki düşüş […]

Deniz İSTİKBAL – 03 Aralık 2024   Türk savunma sanayi son dönemin en önemli markalarından biri haline geldi. Türk ordusunun elde ettiği saha zaferlerine ciddi katkı sağlayan savunma sanayi farklı ülkeleri kendine çekiyor. Azerbaycan, Ukrayna, Libya, Irak ve Suriye’de yaşanan gelişmelerle daha fazla görünür hale gelen süreç Türk savunma sanayini küreselleştiriyor. Uluslararası kurumların verilerine göre […]

Deniz İSTİKBAL – 28 Kasım 2024   Son yıllarda gündemde sürekli yer tutan enflasyon olgusu fiyatlar genel seviyesinin artması olarak tanımlanabilir. Fiyat istikrarının bozulması sonrası alt ve orta gelir grupları yaşanılan süreçten en fazla etkilenenler arasında yer aldı. Yapılan ücret artışları fiyatları yakalamada beklenen ivmeyi yapamazken reel alım gücünde düşüş gerçekleşti. Haziran 2023’te başlayan sıkılaştırma […]

Deniz İSTİKBAL – 20 Kasım 2024   Çin imalat sanayi dünyanın en büyük sanayisi olarak isimlendiriliyor. Küresel imalat sanayinin yüzde 30’dan fazlasını oluşturan Çin imalat sanayisi üretim-ihracat merkezli olarak tasarlandı. Yabancı yatırımların 2 trilyon doları aştığı Çin’de 1978’den itibaren işleme alınan politikalar günümüzde ülkeyi en büyük dış ticaret ülkesi haline getirdi. 1978’de dünya ticaretinin yüzde […]

Deniz İSTİKBAL – 13 Kasım 2024   2021-2024 dönemi dünya ekonomisi üzerinde önemli etkiler yarattı. Bu etkilerin başında artan enflasyon gelirken henüz tam normalleşme sağlanabilmiş değil. 2022’de başlayan Ukrayna Savaşıyla birlikte daha da şiddetli hale gelen krizler silsilesi tedarikten istihdama kadar birçok alanı etkiledi. Bunun bir yansıması olarak toplumlar arasında mevcut siyasi iktidarlara karşı hoşnutsuzluk […]

Deniz İSTİKBAL – 07 Kasım 2024   Dünya genelinde 300 milyondan fazla kişiyi kapsayan Türk Devletleri Teşkilatı 1992’de kuruluş adımları atılmış bir teşkilat. Bu teşkilat son yıllarda daha fazla öne çıkarken Türk dünyası siyasi, askeri, ekonomik ve kültür alanında bir araya geliyor. Türk Devletleri Teşkilatına (TDT) bu açıdan yaklaşıldığında günümüzde en fazla konuşulan dillerden birine […]

Deniz İSTİKBAL – 29 Ekim 2024   1923-2024 tarihleri arasında Türkiye Cumhuriyeti birçok iktisadi başarıya imza attı. 1923’te Osmanlıdan devir alınan 283 sanayi tesisi günümüzde 100 bine yaklaşmış ve Türkiye’yi en büyük 12. sanayi ülkesi haline getirmiştir. Benzer başarılar tarım, turizm, AR-GE ve diğer alt sektörlerde de elde edilmiştir. 2024’te küresel ekonominin yüzde 1,24’ünü oluşturan […]

Deniz İSTİKBAL – 24 Ekim 2024   Dünyanın en büyük 50. savunma sanayi firması olan Türk Havacılık Uzay Sanayi (TUSAŞ) birçok Türk Savunma Sanayi ürününün tasarlandığı ve imalat edildiği şirket. 1973’de kurulan ve havacılık sanayinin yerli kaynaklardan tedarik edilmesi için tasarlanan firma Kaan, Gökbey, Atak Helikopteri ve diğer birçok ürünün yapımını sağlıyor. Uzay sanayi ve […]

Deniz İSTİKBAL – 22 Ekim 2024   Dünyanın en fazla yaptırımlarına maruz kalan ülkelerinden biri olarak Kuzey Kore, Ukrayna Savaşına askerlerini göndererek dahil oldu. Asker sayıları tartışmalı olmakla birlikte 10 bin kişiye yaklaşan bir askeri birliğin savaşa bölgesine intikal ettiği analizlerde yer alıyor. Akıllara şu soru gelebilir. Asya’nın diğer ucunda yer alan bir ülke neden […]

Deniz İSTİKBAL – 14 Ekim 2024   Enflasyonla mücadele birçok açıdan etkilerini hissettiriyor. Haziran 2023’te başlayan ve günümüzde de devam eden Ortodoks politikalara dönüş cari açık gibi kronik sorunların çözümüne katkı sunuyor. Faizlerin yüksekliği nedeniyle firmalar krediye ulaşımda zorluklar yaşarken işten çıkarmalar daha görünür hale geliyor. İktisat teorisinde enflasyonla mücadele için katlanılması gereken bazı zorluklar […]

Deniz İSTİKBAL – 14 Mayıs 2024   Aralık 2023 itibariyle Türkiye’de doğrudan yabancı yatırım stoku 264 milyar dolara ulaştı. Toplam yabancı firma sayısı da 88 bin seviyelerine erişti. En fazla yatırım yapan ülkeler arasında Hollanda, Almanya, ABD, Fransa, Azerbaycan ve Katar gibi aktörler bulunuyor. Son dönemde atılan adımlarla birlikte yabancı yatırımcı meselesi tekrar ön plana […]

Deniz İSTİKBAL – 13 Şubat 2024   Enflasyon, cari açık, verimsiz harcamalar ve diğer iktisadi sorunların temelinde rekabete odaklanmayan üretim süreçleri yer almaktadır. Üretim sadece ürün olarak değil hizmet olarak da elde edilebilir. Hizmet eyleminin temelinde ise günümüzde devlet yani kamu kurumları bulunmaktadır. Türkiye’de mevcut hizmet kapasitesini geliştirmek ve ekonomik sorunları kalıcı olarak çözmek için […]

Deniz İSTİKBAL – 19 Aralık 2023   Türk tarımı 80 milyar dolarlık üretim kapasitesiyle dünyanın 9. büyük çıktı düzeyine sahip aktörüdür. Ürün çeşitliliği, üretim gücü ve sunduğu kaliteyle diğer aktörlerden ayrışan Türk tarımı 4,7 milyon kişiye istihdam sağlıyor. Dünya tarım topraklarının yüzde 0,8’ine sahip olan Türkiye toplam üretimin yüzde 1,6’sını yapıyor. 55 tarım ürününün ilk […]

Deniz İSTİKBAL – 17 Kasım 2023   Küresel krizler silsilesi ve yüzyılın felaketi Maraş depremi sonrası Türkiye ekonomisine dair ciddi tartışmalar meydana geldi. Depremin maliyetinin 120 milyar doları aştığı ve yeniden inşa sürecinin zorlu olacağı eleştirileri dile getirildi. Ancak Türkiye genel kamu bütçesindeki dengeyi gözeterek uluslararası örneklerden hareketle vergi gelirleri üzerinden bir değerlendirmeyi gitti. Enerji, […]

Deniz İSTİKBAL – 10 Ekim 2023 İkinci Dünya Savaşı sonrası ABD küresel sistemi inşa etti. İnşa edilen sistemde liberal piyasa şartlarına dayalı bir ekonomik sistem dikta edildi. IMF, Dünya Bankası ve GATT ticaret sistemi uluslararası liberal ekonomi düzenin temel kurumlarıydı. Sovyetler Birliğine yakın ülkelere kıyasla küresel ekonominin büyük bölümü liberal piyasa şartlara göre tasarlandı. IMF, […]

Deniz İSTİKBAL – 06 Eylül 2023 İkinci Dünya Savaşı sonrası ABD ve müttefikleri küresel sistemi domine ve kontrol ettiler. BM’nin siyasi, IMF’nin finansal ve NATO’nun askeri kanatları oluşturduğu sistemsel bütünlük Sovyetler Birliği tarafından dengelenmeye çalışıldı. Ancak ABD-Sovyetler Birliği rekabetinin kazananı liberal piyasa düzeni oldu. Sosyalist blokun üyeleri liberal piyasa şartlarını benimseyerek komünist ideolojiyi terk ettiler. […]

Deniz İSTİKBAL – 03 Eylül 2023 Rusya-Ukrayna Savaşı küresel sistem açısından önemli bir kırılma noktası oldu. İkinci Dünya Savaşı sonrası savaşları önlemek amacıyla kurulan Birleşmiş Milletler sistemi Ukrayna Savaşını önlemede başarılı olamadı. Güneyin gelişmekte olan ülkeleri tarafından sıklıkla vurgulanan küresel sistemde reform çağrıları ise realite haline dönüştü. Rusya, BM sistemini ihlal ederek egemen bir devletin […]