Dünya Kupası elemelerine katılmak için heyecanla bekleyen birçok ülke varken, Doğu Afrika ülkesi Eritre’nin bu fırsatı reddetmesi şaşkınlık yarattı. Eritre, futbolcuların firar etme endişesi nedeniyle Dünya Kupası elemelerinden çekildiğini FIFA’ya bildirdi. Peki Eritre nerede, neden böyle bir karar aldı ve bu kararın sonuçları neler olacak? İşte merak edilenler…
ERİTRE NEREDE?
Eritre, Afrika kıtasının doğusunda, Kızıldeniz kıyısında yer alan bir ülkedir. Kuzeyi ve batısında Sudan, güney batısında Etiyopya, güneyinde ise Cibuti ile komşudur. Başkenti Asmara olan Eritre’nin nüfusu yaklaşık 5 milyon 300 bindir. Ülke, 1993 yılında Etiyopya’dan bağımsızlığını kazanmıştır. Eritre, Etiyopya’ya bağlanmadan önce ise İtalyanların bir sömürgesiydi. Eritre’de Tigrinya ve Arapça dilleri kullanılır. Dokuz etnik grubun bulunduğu ülkede çok sayıda yerel dil ve kültür bulunuyor. Eritre, 1517 yılında Osmanlı toprakları arasına katılan Afrika bölgeleri arasında yer alır. Osmanlılar, İtalyanların 1800’lerde burayı işgal etmesiyle bölgeden çekildi.
ERİTRE NEDEN DÜNYA KUPASI ELEMELERİNDEN ÇEKİLDİ?
Eritre, 2022 FIFA Dünya Kupası elemelerinin ikinci turunda Namibya ile eşleşmişti. Ancak Eritre Futbol Federasyonu, elemelerden çekildiğini FIFA’ya resmi olarak bildirdi. Federasyonun gerekçesi ise futbolcuların firar etme riskiydi. Eritre, 2019 Afrika Uluslar Kupası elemelerinde Botswana ile oynadığı deplasman maçından sonra 10 futbolcusunun kaçtığını duyurmuştu. Bu, Eritreli futbolcuların firar ettiği ilk olay değildi. 2015 yılında Eritre milli takımı, Uganda’da düzenlenen CECAFA Kupası’na katıldıktan sonra 15 futbolcusu ve teknik direktörü ülkede kalmıştı. 2012 yılında ise Uganda’da bir otelde kalan 18 Eritreli futbolcu, Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği’ne (UNHCR) sığınma talebinde bulunmuştu.
Eritreli futbolcuların firar etmesinin nedeni ise ülkedeki zorlu yaşam koşulları ve askeri hizmet zorunluluğudur. Eritre, dünyanın en baskıcı rejimlerinden birine sahiptir. İnsan hakları ihlalleri, siyasi tutuklamalar, sansür, işkence ve kötü muamele yaygındır. Ülkede 18 yaşını dolduran herkesin, yaşamı boyunca sürebilecek bir askeri hizmete katılması gerekir. Bu hizmet sırasında askerler, çok düşük ücretlerle zorla çalıştırılır, kötü koşullarda yaşar ve hakları ihlal edilir. Bu nedenle birçok Eritreli, ülkeden kaçmak için fırsat kollar. Futbolcular da bu fırsatı deplasman maçları sırasında bulmaya çalışır.
ERİTRE’NİN KARARININ SONUÇLARI NELER OLACAK?
Eritre’nin Dünya Kupası elemelerinden çekilmesi, hem ülke hem de FIFA için olumsuz sonuçlar doğurabilir. Eritre, bu kararla futbol tarihinde bir ilke imza atmış oldu. Daha önce hiçbir ülke, futbolcuların firar etme endişesi nedeniyle elemelerden çekilmemişti. Bu durum, Eritre’nin uluslararası alanda prestij kaybetmesine ve izolasyonunun artmasına yol açabilir. Ayrıca Eritreli futbolcular, milli takımda oynamanın verdiği gurur ve heyecandan mahrum kalacak, ülkelerini temsil etme şansını yitirecek ve futbol gelişimlerini engelleyeceklerdir.
FIFA için de bu karar, Dünya Kupası’nın evrensel niteliğine gölge düşürebilir. FIFA, Dünya Kupası’nı tüm ülkelerin katılabileceği, futbolun birleştirici gücünü gösterebileceği bir organizasyon olarak sunmaya çalışır. Ancak Eritre’nin çekilmesi, futbolun siyasi ve sosyal sorunlardan bağımsız olmadığını, bazı ülkelerin futbolcularının özgürlük ve insan haklarından yoksun olduğunu ortaya koyar. Bu durum, FIFA’nın kredibilitesini ve Dünya Kupası’nın cazibesini zedeleyebilir. FIFA, Eritre’nin kararına nasıl bir tepki vereceği henüz belli değil. Ancak FIFA’nın, Eritre’ye bir yaptırım uygulaması veya Eritreli futbolculara bir destek sağlaması mümkün görünüyor.
SIKÇA SORULAN SORULAR
Eritre nerede?
Eritre, Afrika kıtasının doğusunda, Kızıldeniz kıyısında yer alan bir ülkedir. Kuzeyi ve batısında Sudan, güney batısında Etiyopya, güneyinde ise Cibuti ile komşudur.
Eritre neden Dünya Kupası elemelerinden çekildi?
Eritre, futbolcuların firar etme endişesi nedeniyle Dünya Kupası elemelerinden çekildiğini FIFA’ya bildirdi. Eritre, daha önce de deplasman maçları sırasında birçok futbolcusunun kaçtığını duyurmuştu.
