Sedimantasyon nedir sorusunun cevabı, kanın pıhtılaşmadan bırakılması durumunda alyuvarların çökme hızını ifade eder. Bu hız, kanın içindeki iltihaplanma, enfeksiyon, kanser gibi durumların varlığını gösteren bir belirteçtir. Sedimantasyon, kan tahlili yapılırken ölçülen bir parametredir. Sedimantasyon değeri, normalden yüksek veya düşük çıkabilir. Bu durumda, hastanın sağlık durumu hakkında daha fazla bilgi edinmek için başka testler yapılması gerekebilir.
SEDİMANTASYON NASIL ÖLÇÜLÜR?
Sedimantasyon ölçümü için, hastadan alınan kan özel bir tüpe konur. Bu tüp, sedimantasyon tüpü olarak adlandırılır. Sedimantasyon tüpü, kanın pıhtılaşmasını önleyen bir madde içerir. Tüp, dik bir şekilde bir saat boyunca sabit bir sıcaklıkta tutulur. Bu süre sonunda, tüpün içindeki kanın üst kısmındaki berrak sıvının yüksekliği milimetre cinsinden ölçülür. Bu değer, sedimantasyon değeri veya sedimantasyon hızı olarak kaydedilir.
SEDİMANTASYON DEĞERİ NEDİR? REFERANS ARALIĞI NEDİR?
Sedimantasyon nedir? Sedimantasyon değeri, hastanın yaşına, cinsiyetine ve sağlık durumuna göre değişebilir. Genel olarak, sedimantasyon değeri, erkeklerde 0-15 mm/saat, kadınlarda 0-20 mm/saat arasında olması beklenir. Bu değerler, sedimantasyon referans aralığı olarak adlandırılır. Sedimantasyon referans aralığı, normal kabul edilen değerlerin sınırlarını belirtir. Sedimantasyon değeri, referans aralığının dışında çıkarsa, bu anormal bir durumun işareti olabilir.
SEDİMANTASYON DEĞERİ YÜKSEK ÇIKARSA NE ANLAMA GELİR?
Sedimantasyon değeri yüksek çıkarsa, bu kanın içindeki alyuvarların normalden daha hızlı çöktüğü anlamına gelir. Bu durum, kanın içindeki proteinlerin oranının arttığını gösterir. Kanın içindeki proteinlerin oranı, vücutta iltihaplanma, enfeksiyon, kanser, romatizma, otoimmün hastalık, böbrek hastalığı, karaciğer hastalığı, kalp hastalığı, anemi gibi birçok durumda artabilir. Bu nedenle, sedimantasyon değeri yüksek çıkan hastaların, bu hastalıkların tanısı ve tedavisi için başka testlere ihtiyacı olabilir.
SEDİMANTASYON DEĞERİ DÜŞÜK ÇIKARSA NE ANLAMA GELİR?
Sedimantasyon değeri düşük çıkarsa, bu kanın içindeki alyuvarların normalden daha yavaş çöktüğü anlamına gelir. Bu durum, kanın içindeki proteinlerin oranının azaldığını gösterir. Kanın içindeki proteinlerin oranı, vücutta aşırı sıvı kaybı, yüksek kortizon seviyesi, polisitemi, orak hücreli anemi, gebelik gibi birçok durumda azalabilir. Bu nedenle, sedimantasyon değeri düşük çıkan hastaların, bu hastalıkların tanısı ve tedavisi için başka testlere ihtiyacı olabilir.
SEDİMANTASYON DEĞERİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER NELERDİR?
Sedimantasyon değeri, hastanın sağlık durumunun yanı sıra, bazı faktörlerden de etkilenebilir. Bu faktörler şunlardır:
– Kan alımı sırasında ve sonrasında yapılan hatalar: Kan alımı sırasında, tüpün tam olarak doldurulmaması, tüpün aşırı sallanması, tüpün dik tutulmaması, tüpün uygun sıcaklıkta bekletilmemesi gibi hatalar, sedimantasyon değerini etkileyebilir. Kan alımı sonrasında, tüpün uzun süre bekletilmesi, tüpün güneş ışığına maruz kalması, tüpün donması gibi hatalar, sedimantasyon değerini etkileyebilir.
– Hastanın yaşadığı ortam: Sedimantasyon değeri, hastanın yaşadığı iklim, rakım, hava basıncı gibi faktörlerden de etkilenebilir. Örneğin, yüksek rakımda yaşayan hastaların sedimantasyon değeri, düşük rakımda yaşayan hastalara göre daha yüksek çıkabilir.
– Hastanın yaşadığı stres: Sedimantasyon değeri, hastanın yaşadığı stres seviyesine de bağlıdır. Örneğin, aşırı stresli hastaların sedimantasyon değeri, normal stresli hastalara göre daha yüksek çıkabilir.
– Hastanın kullandığı ilaçlar: Sedimantasyon değeri, hastanın kullandığı bazı ilaçlardan da etkilenebilir. Örneğin, aspirin, ibuprofen, kortizon, doğum kontrol hapı, antibiyotik gibi ilaçlar, sedimantasyon değerini yükseltebilir. Buna karşılık, morfin, kodein, kinin, teofilin gibi ilaçlar, sedimantasyon değerini düşürebilir.
SEDİMANTASYON DEĞERİNİ DÜŞÜRMEK İÇİN NE YAPILMALI?
Sedimantasyon değeri, vücutta bir hastalığın veya bozukluğun varlığını gösteren bir belirteçtir. Bu nedenle, sedimantasyon değerini düşürmek için, öncelikle hastalığın veya bozukluğun tanısı ve tedavisi yapılmalıdır. Bunun yanında, sedimantasyon değerini düşürmek için, şu önlemler alınabilir:
– Sağlıklı ve dengeli beslenmek: Vücudun ihtiyacı olan protein, vitamin, mineral, antioksidan ve lif gibi besin öğelerini yeterli miktarda almak, kanın yapısını ve işlevini iyileştirmeye yardımcı olur. Bu da, sedimantasyon değerini düşürmeye katkı sağlar. Özellikle, omega-3 yağ asitleri, C vitamini, E vitamini, selenyum, çinko gibi iltihaplanmayı azaltan besin öğeleri, sedimantasyon değerini düşürmek için önemlidir.
– Bol su içmek: Su, kanın akışkanlığını artırarak, alyuvarların çökmesini yavaşlatır. Bu da, sedimantasyon değerini düşürmeye yardımcı olur.
SEDİMANTASYON HAKKINDA
Sedimantasyon nedir? Sedimantasyon, kanın pıhtılaşmadan bırakılması durumunda alyuvarların çökme hızını gösteren bir parametredir. Sedimantasyon değeri, vücutta iltihaplanma, enfeksiyon, kanser gibi birçok hastalığın varlığını belirleyebilir. Sedimantasyon değeri, normalden yüksek veya düşük çıkabilir. Bu durumda, hastanın sağlık durumu hakkında daha fazla bilgi edinmek için başka testler yapılması gerekebilir. Sedimantasyon değeri, hastanın yaşına, cinsiyetine, sağlık durumuna, yaşadığı ortama, yaşadığı strese, kullandığı ilaçlara göre değişebilir. Sedimantasyon değerini düşürmek için, öncelikle hastalığın veya bozukluğun tanısı ve tedavisi yapılmalıdır. Bunun yanında, sağlıklı ve dengeli beslenmek, bol su içmek, egzersiz yapmak, stresten uzak durmak gibi önlemler alınabilir.
