PKK Terör Örgütü Çözüm Aşamasına Geldi mi? – 8 – Prof. Dr. Celalettin Yavuz

Prof. Dr. Celalettin Yavuz, Güvenlik Politikaları Uzmanı – 10 Aralık 2024

Önceki bölümde PKK’dan önce tasfiye edilen bazı örgütlerle PKK arasındaki farklara değinildi. Bugün ise terörün tasfiyesi için gerekenler, çatışmaların çözümlenmesinde aranan şartlar ve PKK’nın tasfiyesi için şartların olgunlaşıp olgunlaşmadığı ele alındı.

Terörün Tasfiyesi için yapılması gerekenler: Örgüt silah bırakıncaya kadar silahlı mücadele devam edilmelidir. Terörün yeşerdiği, elemanı çok sayıda bulduğu bölgeye devletin şefkatli elleri ekonomi, eğitim ve sosyal projelerle uzanmalı, bölge insanının yönü, terör örgütü yerine ikna edici ve inandırıcı bulduğu devletine dönmesi sağlanmalıdır. Terör örgütünün eleman, maddi kaynak ve silah tedarik yolları kesilmelidir. Terör örgütünün reklam ve propagandasına fırsat veren basın/yayın/sosyal medya imkanları kesilmelidir. Terör örgütüne yardım, yataklık ve siyasi destek veren ülkeler diplomasi veya caydırıcı güçle ikna edilmelidir.

Türkiye, 1990’lı yılların sonlarında bu önlemleri büyük ölçüde almış ve terörün bitmesine ramak kalmıştır. Daha önce de açıklandığı gibi ABD’nin 2003 Irak işgali ile PKK küllerinden yeniden doğmuş, Suriye’deki Arap Baharı iç savaşa dönüşünce yeni ve daha güçlü bir eşik aşılmıştır.

Bir Çatışmanın Çözümü İçin Gerekli Şartlardan Bazıları

Türkiye’nin PKK terör örgütüyle mücadelesine bakıldığında, örgütün tasfiyesi genel hatlarıyla tipik bir “Çatışmaların Çözümlenmesi” disiplini içerisinde mümkün olabilir. Ayrı bir bilim olan “Çatışmaların Çözümlenmesi” uyarınca taraflardan en az birinin “pes” etmesi ve doğrudan ya da iki tarafın güvenebileceği bir otorite (güvenilir aracı) vasıtasıyla bildirmesi gereklidir. Ya da her iki tarafın da uzlaşması için aynı anda uzlaşma beyan etmesi, gerekirse bunu da güvenilir bir otorite (aracı) vasıtasıyla birbirlerine iletmesi esastır.

Her şeyden önce güçlü bir siyasi kararlılık gereklidir. Öte yandan, PKK terör örgütü gibi 40 yılı aşkındır devam eden yarı küresel bir terör örgütünün kamuoyunda bıraktığı acıları ve öfkeyi hazmedebilmek için, uzlaşmanın büyük bir kamuoyu desteğine ihtiyaç vardır. Kabaca bu oran kamuoyunun en az %75-80’ine erişirse çözüm daha kolay kabullenilir.

PKK Terörünü Sonlandırmak ve İç Cepheyi Güçlendirmek İçin Şartlar Oluştu mu?

Cumhur İttifakı’nın küçük ortağı MHP’nin Genel Başkanı Bahçeli’nin “Milli Birlik ve Kardeşlik” vurgusuyla yaptığı çağrı, hükümetin büyük ortağı Ak Parti ve Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından her ne kadar reddedilmese de, kamuoyunun açıkça gördüğü üzere “güçlü” bir şekilde sahiplenilmedi de.

Öte yandan, çatışan taraflardan ne PKK, ne de Türkiye “pes” etmedi. Bu güne kadar açıklananlara göre iki tarafın “güvenilir bir otorite” veya aracı ile görüşme yaptıklarına dair resmi bilgiler de yok. Buna karşılık daha önce “Demokratik Açılım” ve “Çözüm Süreci” gibi, her iki girişimde de güvenilir olmadığı açıkça ispatlanmış olan Öcalan gibi.

Ayrıca 25 yıldır İmralı’da “tecrit” altındaki PKK elebaşısı Öcalan’ın örgüt, DEM ve örgütün Suriye uzantısı PYD/YPG üzerinde hala etkili bir otoriter olarak kalıp kalmadığı da kesin değil!

İktidarın güçlü sahibi tarafından güçlü bir şekilde desteklenmediği algısı mevcut bu yeni “çözüm süreci”ne, bazı siyasi partilerin şiddetli muhalefeti ve sahneye ip atması gibi mizansenleri geçiştirilebilir ama ana muhalefet partisi CHP’yle birlikte açıklanmadığı için de kamuoyunun ezici desteğinden yoksun olacağı kesin gibidir.

Bahçeli’nin 3 Aralık 2024 tarihli grup konuşmasında tekrarlamaktan vazgeçtiği İmralı’yı TBMM’ye davet girişiminin; davetin ilk yapıldığı günlerin ardından bazı DEM’li belediyelere kayyum ataması yapılması, terör örgütünün TUSAŞ’a saldırmasının üzerine, Ak Parti ve özellikle Cumhurbaşkanı Erdoğan’la mutabakata varılmadan yapılmış olduğu izlenimi yarattı.

Not: Yazı dizisi “PKK Terör Örgütü Çözüm Aşamasına Geldi mi?-9” bölümüyle devam edecek.