Ferhat ÜNLÜ – 27 Şubat 2024
Türkiye, geçtiğimiz yıl belki de tarihinin en kritik, en gerilimli, en önemli seçimlerinden birini yaşamıştı. 2023 seçimlerinde toplam 62 milyon 411 bin 753 seçmen oy kullanmıştı.
Bu sene de bir seçim senesi ve 33 gün sonra yerel seçim için sandık başına gideceğiz.
31 Mart Yerel Seçimleri’nde 63 milyonun üzerinde seçmenin oy kullanması bekleniyor.
ESKİ SEÇMEN AZALIYOR
Bu yazıda veriler ışığında Türkiye’nin son seçmen jenerasyon haritasını inceleyeceğiz. Önceki nesillerden başlayalım: Eski nesillerin, yani Bebek Patlaması Kuşağı ile (1945-1960 arası doğanlar) 1945 öncesi doğan Sessiz Kuşağın Türkiye’deki seçmen sayısı 12 milyon 700 bin kişi civarında. Bu da toplam seçmenin yüzde 20’sini oluşturuyor. Tabii bu iki kuşak yaşlı olduğu için yavaş yavaş hayat sahnesinden çekiliyor ve seçmen sayısı da azalıyor.
X Kuşağı’na bakalım. Tıpkı 2023’teki gibi foto finiş farkıyla halen en yüksek seçmen oranına sahip nesil, X Kuşağı. Seçmen sayısı 18 milyon 200 bin civarı ve bu da toplam seçmen sayısının yüzde 28.6’sına karşılık geliyor. X jenerasyonu; aile, mahalle ve sokak etkisi ile büyümüş, konvansiyonel medya kültürü ile yoğrulmuş, ama aynı zamanda sosyal medyayı/teknolojiyi de etkin biçimde kullanan bir kuşak. 14-28 Mayıs 2023 Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin kaderinin belirlenmesinde X jenerasyonu önemli rol oynadı.
X HALEN EN BÜYÜK SEÇMEN KUŞAĞI
Gelelim X’in bir alt nesli Y Kuşağı’na… Y Kuşağı, Türkiye’de en yüksek seçmen oranına sahip ikinci jenerasyon. Ortalama 18 milyon seçmeni var. Ve bu da toplam seçmenin yaklaşık yüzde 28,5’ine tekabül ediyor. Y Kuşağı, daha ziyade aile dışı faktörlerle ve site kültürüyle büyümüş ve Z kuşağı ile X Kuşağı arasında köprü görevi gören bir jenerasyon. Z’ye göre politik sayılabilir, ama X kadar gelenekçi de değil.
Ve son olarak gelelim Z Kuşağı’na. 2000 sonrası doğanların seçmen kütüklerindeki nüfusu artıyor. Bu jenerasyondan 2024 seçimlerine katılacak olanların tahmini sayısı 6 milyon 400 bin dolayında. Bu da toplamda yüzde 13’lük bir seçmen dilimine karşılık geliyor.
Elbette her jenerasyonun iyisi ve kötüsü vardır. Tıpkı her memleketin, her ırkın iyisi kötüsü olduğu gibi… Önemli olan nesiller arası bilgi alışverişini sağlayabilmek. Onun haricinde nesiller değiştikçe sosyoloji ve siyasetin değişeceği de bir gerçek.
