Büşra AS – 27 Ocak 2025
Bireyler, genel tanımıyla 4-15 yaş aralığında çocuk olarak tanımlanırlar. Bu yaş aralığında ki bireylerin yaşamış olduğu olumsuz bazı olaylar “travma” olarak kabul edilmektedir. Travmalar genellikle kişinin hayatında ki iz bırakıcı ve büyük etkileri olan olayları temsil etmektedir. Göç, savaş, ebeveynden ayrılma, ölüm, şiddet, istismar ve ihmal çocukluk çağı travmalarındandır. Çocukluk çağı travmalarının kişi üzerinde çocukluk, ergenlik ve yetişkinlik döneminde olumsuz etkileri ortaya çıkabilir. Bu etkiler kişinin yaşam kalitesini önemli ölçüde etkilemektedir. Çocukluk çağında travmaların tespit edilmesi ve çözüme ulaştırılması ciddi önem taşımaktadır.
Bu bağlamda öğretmenlerin, anne-babaların, akrabaların ve çevrenin çocukları dikkatle gözlemlemesi ve bu konuda destek vermesi ortak bir sorumluluk olacaktır.
Çocukluk Travmasının Nedenleri:
•Çocuk İstismarı:
Çocuk istismarı; fiziksel, duygusal ve cinsel istismar olarak karşımıza çıkabilir. Fiziksel istismarda çocuk fiziksel şiddete maruz kalır.
Çocuğun bedenine zarar verilmesi, ihtiyacı olan ya da sevdiği eşyalara zarar verilmesi fiziksel istismara örnektir.
Duygusal istismar ise çocuğun aşağılanma, tehdit, yetersiz hissettirilme, korkutulma, sindirilme gibi kasıtlı negatif davranışlara maruz kaldığı durumdur.
Cinsel istismarda da çocuk, istenmeyen cinsel eylemlere maruz kalmaktadır.
•İhmal:
İstismar aktif bir eylemdir. Yani bir yetişkinin çocuğa kasıtlı olarak sergilediği davranışları içerir. İhmal ise pasif bir eylemdir. Yani çocuğun bakımından sorumlu kişinin kasıtlı veya mecburi olarak çocuğun ihtiyaçlarını karşılamaması veya karşılayamaması durumunu ifade eder. Çocuğa özbakım verilmemesi, sağlık takibinin yapılmaması, güvenliğinin sağlanmaması ve ihtiyaçlarının karşılanmaması ihmale örnektir.
•Terk Edilme ve Kayıp:
Çocuğun kendisine bakım veren kişi tarafından terk edilmesidir. Ölüm, çekişmeli boşanma gibi durumlarda örnek olarak gösterilebilir.
•Aile İçi Şiddet:
Aile içi şiddet ve aile içi kadına yönelik şiddet çocukluk çağı travmalarına neden olmaktadır. Sözlü, fiziksel ve cinsel olarak ailede yaşanan her türlü şiddet çocuğu etkilemektedir.
•Göç ve Savaş:
Göç ve savaş diğer travma türlerine göre kontrolü en zor olandır. Çünkü burada bir zorunluluk durumu ortaya çıkar. Anne-baba çocuğun gelişimi için yeterli ortamı sağlayabilse bile her şeyin yoluna girmesini toplumsal olaylar belirlemektedir. Göç ve savaş oldukça sancılı bir süreçtir dolayısıyla çocukların bu durumu aşması toplumsal bilince de bağlıdır.
Çocukluk Travmalarının Sonuçları:
Çocukluk Çağı Travmaları çözülmediğinde kişi yetişkinlik döneminde bazı olumsuz özelliklere sahip olabilir veya davranış bozuklukları gösterme eğiliminde olabilir. Bunun yanı sıra kişide yine yetişkinlik ve çocukluk döneminde psikolojik ve fizyolojik rahatsızlıklar görülebilir.
•Kişilik Bozuklukları
•Davranış Bozuklukları
•Depresyon
•Kaygı Bozukluğu
•Kronikleşmiş Fiziksel Ağrılar
•Baş ağrısı, karın ağrısı, huzursuzluk
•Sağlıksız İlişkiler
•İçe Kapanıklık
•Öfke ve Saldırganlık
•Çevreye Uyum Sağlayamama gibi durumlar çocukluk çağı travmalarının sonuçlarından bazılarıdır.
Bu sonuçların çözümü için yalnızca bireyin çabası yeterli olmayacaktır. Ancak toplumsal bilinç, ebeveyn desteği, eğitim ve psikoterapi gibi desteklerin sağlanması ile birey travmalarının üstesinden gelebilir.
