Türkiye’nin en önemli istihbarat kurumu olan Milli İstihbarat Teşkilatı’nın (MİT) eski Kontrterör Daire Başkanı Mehmet Eymür, 81 yaşında hayatını kaybetti. Eymür, solunum yetmezliği nedeniyle tedavi gördüğü hastanede bu sabah vefat etti.
MEHMET EYMÜR KİMDİR?
Mehmet Eymür, Türkiye’nin yakın tarihine damga vuran bir isimdi. 1943 yılında İstanbul’da doğan Eymür, MİT’e girdikten sonra pek çok kritik operasyonda görev aldı. 1970’lerde sol örgütlerle mücadele eden Eymür, Ulaş Bardakçı ve Mahir Çayan’ın öldüğü operasyonlarda rol aldı.
Eymür, 1983 yılında MİT’in yeni kurulan Kaçakçılık Şubesi’nin başına getirildi. Ancak 1988 yılında hazırladığı bir rapor nedeniyle kurumdan ayrılmak zorunda kaldı. Raporda, eski Genelkurmay Başkanı Necdet Üruğ, Ünal Erkan ve Mehmet Ağar’ı suçlayan iddialar yer alıyordu.
MEHMET EYMÜR MİT’E GERİ DÖNMESİ
Eymür, daha sonra MİT’e geri döndü ve 1995 yılında Kontrterör Daire Başkanı oldu. Bu görevi sırasında terör örgütleriyle mücadele etti. 1997 yılında Washington’a gönderilen Eymür, bir yıl sonra merkeze çağrıldı. MİT’ten uzaklaştırılan Eymür, Şeker Fabrikası’na atandı. Bu atamaya karşı dava açan Eymür, emekli olduktan sonra ABD’ye gitti. 2002 yılında Türkiye’ye dönen Eymür, Ergenekon operasyonları kapsamında gözaltına alındı.
Eymür, MİT’teki yaşadıklarını gazeteci Gökçer Tahincioğlu’na anlattı. Ziverbey Köşkü’nde yapılan işkenceleri dile getiren Eymür, “Herkes işkence görüyordu demek doğru değil. Ama işkence yapılanlar da vardı. Mesela bir kurye vardı. Bana şaka yollu derdi ki, ‘Bugün elektrik tedavisi yok mu, romatizmalarım azdı’ diye. Konuşma imkânı olmayan inatçı tipler için işkence yapılabilir, çünkü başka çare yok!” dedi.
MEHMET EYMÜR OPERASYONLARI
Gazeteci ve yazar Ferhat Ünlü’nün kaleme aldığı “MİT Efsanesi” kitabında yer alan Mehmet Eymür’ün bizzat yer aldığı yada yönettiği operasyonlar yer alıyor.
Türk istihbaratının gölge adamı olarak bilinen Mehmet Eymür, 81 yaşında hayatını kaybetti. Eymür, MİT’in eski Kontrterör Daire Başkanıydı ve birçok önemli operasyona imza attı. Eymür’ün hayatını ve yaptığı operasyonları anlatan bu kitapta Eymür’ün katıldığı veya yönettiği bazı operasyonlar şöyle sıralanıyor:
9 Mart 1971 darbe teşebbüsü: Eymür, MİT’te Hiram Abas ile birlikte çalıştı ve Ziverbey’de 1. Ordu Komutanı Orgeneral Faik Türün’ün emrinde görev yaptı.
30 Mart 1972 Kızıldere Operasyonu: Eymür, Mahir Çayan ve arkadaşlarının saklandığı Kızıldere köyüne düzenlenen operasyonda yer aldı. Operasyonda, Mahir Çayan dahil 10 solcu militan öldürüldü.
19 Şubat 1972 İstanbul Operasyonu: Eymür, İstanbul’da bir evde saklanan THKP-C üyesi 5 solcu militanın yakalanmasında rol oynadı. Bu operasyonda, THKP-C lideri Deniz Gezmiş de yakalandı.
Babalar Operasyonu: Eymür, yeraltı dünyasının ünlü ismi Abuzer Uğurlu’yu MİT tarafından kullanıyordu. Uğurlu, Babalar Operasyonu’nda aranırken, onu Beşiktaş Emniyet Amiri Sadettin Tantan’a teslim eden Eymür’dü.
Martı Operasyonu: Eymür, Bulgaristan’daki mafyanın içine sızdı ve Türkiye’ye uyuşturucu kaçakçılığı yapan bir çeteyi çökertti.
ASALA Operasyonları: Eymür, Hiram Abas ile birlikte MİT’i operasyonel bir örgüte dönüştürmek için çalıştı ve Ermeni terör örgütü ASALA’ya karşı birçok operasyona katıldı veya yönetti.
Susurluk Operasyonu: Eymür, Susurluk kazasının ardından ortaya çıkan devlet-mafya ilişkilerini araştıran MİT raporlarını hazırladı ve Susurluk Komisyonu’na ifade verdi.
Tarık Ümit Operasyonu: Eymür, MİT’in eski elemanı Tarık Ümit’in kaçırılması ve öldürülmesi olayında adı geçen Yeşil kod adlı Mahmut Yıldırım’ı tanıdığını ve onunla çalıştığını itiraf etti.
Mercedes Operasyonu: Eymür, 1996 yılında Suriye’de Abdullah Öcalan’a yönelik düzenlenen bir suikast girişimine katıldı. Bu operasyonda, Yeşil kod adlı Mahmut Yıldırım da kullanıldı. Operasyon, Öcalan’ın bindiği Mercedes marka aracı havaya uçurmayı amaçlıyordu. Ancak, operasyon başarısız oldu ve Öcalan kurtuldu.
Bekaa Operasyonu: Eymür, 1996 yılında Lübnan’da Bekaa Vadisi’nde Öcalan’a yönelik bir başka suikast girişiminde daha bulundu. Bu operasyonda da Yeşil görev aldı. Operasyon, Öcalan’ın kaldığı evi basmayı hedefliyordu. Ancak, operasyon yine başarısız oldu ve Öcalan kaçtı.
Bu operasyonlar, Eymür’ün Öcalan’a karşı yaptığı faaliyetlerin bir kısmını yansıtmaktadır. Eymür’ün MİT’teki kariyerinin diğer yönleri ise kitapta daha detaylı olarak anlatılmaktadır.
Mehmet Eymür operasyonları, Türk istihbarat tarihinin en ilginç ve gizemli bölümlerinden biridir. Eymür’ün hayatı, hem Türkiye’nin hem de dünyanın yakın tarihine ışık tutmaktadır. Bu kitap, Eymür’ün gölge dünyasına bir yolculuk yapmak isteyenler için kaçırılmayacak bir fırsat sunuyor.