Öğr. Gör. Ömer MEMOĞLU – YUTAM Başkanı – 27 Mart 2025
Savunma sanayii alanında otonom sistemler ve yapay zekâ tabanlı silah platformları, modern harp sahasında belirleyici unsurlar hâline gelmektedir. Türkiye, savunma sanayii alanında geliştirdiği millî sistemler/silahlar ile küresel pazarda öncelikli tercih edilen stratejik bir aktör hâline gelmektedir. Baykar tarafından geliştirilen KEMANKEŞ 1 Mini Akıllı Seyir Füzesi, sahip olduğu yapay zekâ destekli sistemler, uzun menzilli hassas vuruş kabiliyeti ve elektronik harp dayanıklılığı ile dikkat çekmektedir. Bu çalışma kapsamında adını Türk tarihindeki okçulardan alan KEMANKEŞ 1’in teknik özellikleri, harp sahasındaki potansiyel etkileri/oluşturduğu caydırıcılık ve gelecekteki olası kullanım senaryolarının üzerinde durulacak, KEMANKEŞ 1’in sağladığı stratejik üstünlük analiz edilecektir.
Teknik Özellikler
KEMANKEŞ 1 Mini Akıllı Seyir Füzesi, düşman hatlarının gerisindeki stratejik hedefleri etkisiz hâle getirmek amacıyla tasarlanmış, yapay zekâ destekli, otopilot sistemi ile otonom uçuş icra edebilen bir platformdur. Öne çıkan teknik özellikleri ise şu şekilde sıralanabilir:
Güç Sistemi: Jet motoru
Fırlatma: Havadan fırlatma (Bayraktar AKINCI, TB2 ve TB3 ile entegre)
Menzil: 200 km+
Havada Kalış Süresi: 30-60 dakika
Seyir Hızı: 160 KIAS
Azami Hız: 200 KIAS
Terminal Güdüm: EO (Elektro-Optik) veya GNSS tabanlı
Kamera Sistemi: 2 eksenli stabilizasyon, 36x optik zoom, 2.8 km lazer mesafe ölçer, 59.13°-1.10°(h) Görüş Açısı
Anti-Jamming Teknolojisi: Elektronik harp dayanıklılığı
Otonom Uçuş: Yapay zekâ destekli otopilot
Bu özellikler, KEMANKEŞ 1’in hem uzun menzilli hassas vuruş kapasitesini hem de günümüz elektronik harp ortamında dayanıklılığını göstermektedir. Anti-Jamming Teknolojisi ile elektronik karıştırmalardan etkilenmeden görev icra edebilecek olan KEMANKEŞ 1, Bayraktar AKINCI, TB2 ve TB3 ile S/İHA’lar ile entegre edilerek görev icra edebilecektir.
Muharebe Sahasındaki Etkileri
KEMANKEŞ 1, sınırlı bir operasyonel süreye sahip olmasına rağmen sahip olduğu yapay zekâ destekli hedef tanıma ve hassas vuruş yeteneği ile düşman hava savunma sistemlerini ve kritik altyapıları etkisiz hâle getirebilme/nokta operasyonlar icra edebilme potansiyeline sahiptir. Anti-jamming kabiliyeti sayesinde elektronik karıştırmalardan etkilenmeden görev icra edebilmesi ise modern harp sahasında önemli bir avantaj sağlamaktadır. Elektronik harbe karşı koyarak elektronik karıştırmalardan etkilenmeden düşmanın en stratejik noktalarını imha edebilme caydırıcılığı oluşturabilecek olan KEMANKEŞ 1, sahip olduğu jet motoru sayesinde düşman hattı gerisindeki en riskli hedeflere yönelik operasyon icra edebilir.
Bununla birlikte KEMANKEŞ 1’in Bayraktar Akıncı, TB2 ve TB3 SİHA’lar ile entegrasyonu çerçevesinde insansız hava aracı platformlarının taarruz kabiliyetini artırdığı gibi asimetrik harp senaryolarında çoklu hedef imha stratejilerini/kabiliyetlerini de artırmalarına olanak sağlamaktadır. Bu yetenek gelecekte S/İHA kullanımını daha etkin ve çok yönlü hâle getirebilir. Düşman mevzilerinin stratejik noktalarını nokta atışı operasyonlar ile imha edebilmesi onu çağımızın yeni okçusu kılmaktadır.
Gelecek Perspektifi ve Stratejik Kullanım Senaryoları
KEMANKEŞ 1, mevcut kabiliyetleriyle asimetrik harp ortamlarında düşük maliyetli, etkili ve esnek bir silah sistemi olarak öne çıkmaktadır. Gelecekte geliştirilecek ağ merkezli harp kabiliyetleri ile entegre edilerek, sürükleyici drone sürülerinin parçası hâline de getirilebilir (entegre edilebilir) ve bu sayede düşman hava savunma sistemlerini etkisiz hâle getiren koordine saldırılar icra edebilir.
Ayrıca, yapay zekâ tabanlı optik güdüm sistemleri daha ileri seviyelere taşınarak, füzelerin sahada otonom karar alma yeteneği artırılabilir. KEMANKEŞ 1, mevcut yapay zekâ destekli optik güdüm sistemi ile hedefini tanıyarak zorlu hava şartlarında dahi tam isabetle imha kabiliyetine sahiptir. Bununla birlikte gece/gündüz şartlarında da görev icra edebilmektedir. Stratejik olarak hava savunma sistemlerini bypass eden rota/ların planlaması veya birden fazla füzenin koordineli bir şekilde hareket etmesi gibi yetenekler, bu tür sistemleri gelecekte daha kritik/caydırıcı hâle getirecektir.
Son Test Süreci ve Gelişmeler
Baykar tarafından yürütülen KEMANKEŞ 1’in test süreci, kritik aşamaları başarıyla tamamlamaya devam etmektedir. Son olarak Edirne Keşan’da gerçekleştirilen ‘Azami Uçuş ve Dalış Testi’ kapsamında KEMANKEŞ 1 mini akıllı seyir füzeleri, Bayraktar TB2 SİHA üzerinden ayrılarak 100 km’yi aşan bir uçuş gerçekleştirdi ve belirlenen hedef noktalarına ulaştı. Testin sonunda füzeler paraşüt ile güvenli iniş yaparak tüm uçuş parametrelerini başarıyla yerine getirdi. Bu test süreci, KEMANKEŞ 1’in uzun menzilli görev kabiliyeti ve hassas yönlendirme sistemlerinin etkinliğini kanıtlamıştır.
Gelecek test aşamalarında ise KEMANKEŞ 1’in gerçek muharebe koşullarına yönelik manevra kabiliyetlerinin artırılması, yapay zekâ destekli hedef tanıma süreçlerinin hızlandırılması ve elektronik harp dayanıklılığının daha da ileri seviyeye taşınması gibi etkenler hedeflenmekte/bu değişkenler çerçevesinde saha ve senaryolar planlanmaktadır. Bu kapsamda sistemin farklı hava ve arazi koşullarında test edilmesi planlanmakta olup, ilerleyen süreçte tam operasyonel kapasiteye ulaşması hedeflenmektedir.
Sonuç Yerine
KEMANKEŞ 1 Mini Akıllı Seyir Füzesi, modern harp sahasında asimetrik avantaj sağlayan, elektronik harp ortamlarına/karıştırmaya dayanıklı, hassas vuruş yeteneğiyle öne çıkan bir platform olarak dikkat çekiyor. Özellikle S/İHA entegrasyonu ve otonom uçuş kabiliyeti çerçevesinde KEMANKEŞ 1’in etkinliğinin hava-kara operasyonlarında stratejik bir unsur hâline dönüşeceği görülmektedir.
KEMANKEŞ 1 gibi akıllı silah sistemlerinin gelecekte daha geniş kapsamlı yapay zekâ ve veri işleme yetenekleriyle donatılması hem sınırlı insan müdahalesi gerektiren hem de koordine edilebilen operasyonel senaryoların gelişmesine de olanak tanıyacaktır. Bu nedenle KEMANKEŞ 1 ve benzeri platformlar, gelecek harp sahasını şekillendiren temel bileşenlerden biri olmaya aday görünmektedir.
Infografik
