İran ve İsrail arasında artan gerilim bölgesel bir savaş riskini artırıyor. ABD'nin rolü, İran'ın stratejileri ve İsrail'in operasyonları ışığında savaş ihtimaline dair tüm gelişmeler burada.
Son dönemde İran ile İsrail arasında artan gerilim, bölgede bir savaş ihtimalini tekrar gündeme getirdi. Orta Doğu’daki güç dengeleri sürekli değişirken, İran-İsrail savaşı ihtimali birçok analiz ve değerlendirmede öne çıkıyor. Özellikle İran’ın vekil güçler aracılığıyla İsrail’i çeşitli cephelerden tehdit etmesi ve İsrail’in bu tehditlere askeri yanıt vermesi, bölgesel bir çatışmanın sınırlarına gelindiğini gösteriyor. Ancak, uzmanlar hala topyekûn bir savaş ihtimalinin düşük olduğunu değerlendiriyor.
İran-İsrail Geriliminin Arka Planı
7 Ekim 2023 tarihinde bölgedeki çatışmaların artması, gerilimin tehlikeli bir boyuta ulaşmasına neden oldu. İran’ın Filistin, Lübnan ve Suriye’deki vekil güçler aracılığıyla İsrail’e yönelik baskısı, İsrail’in karşı saldırılarına yol açtı. Ancak iki tarafın da doğrudan bir savaş yerine, vekil güçler üzerinden mücadeleyi tercih etmesi dikkat çekiyor.
İran ve İsrail’in bu stratejisi, büyük çaplı bir savaştan kaçındıkları yönünde yorumlanıyor. Öte yandan, Lübnan’daki Hizbullah ve Suriye’deki İran destekli milislerin bölgedeki varlığı, gerilimin daha da tırmanmasına yol açabilir. İsrail’in doğrudan İran topraklarına yönelik saldırılardan kaçınması, savaşın büyümesini engelleyen önemli bir faktör oldu. Ancak bu durum, savaş ihtimalini tamamen ortadan kaldırmıyor.
Orta Ölçekli Çatışmadan Topyekûn Savaşa Geçiş İhtimali
Gerilim, teknik olarak orta ölçekli bir çatışma olarak tanımlanabilir. Ancak uzmanlar, çatışmanın coğrafyasının ve şiddetinin giderek genişleyeceğine dikkat çekiyor. Özellikle İsrail’in Lübnan’daki Hizbullah’a ve Suriye’deki İran milislerine yönelik operasyonlarını artırması, bölgesel tansiyonu yükseltiyor. İran’ın Tel Aviv’e ulaşabileceğini göstermesi ise caydırıcılık açısından önemli bir mesaj olarak değerlendiriliyor. Bu durum, her iki tarafın da savaşın maliyetini hesapladığını ve doğrudan bir çatışmadan kaçınmak istediğini gösteriyor.
ABD ve Bölgesel Dengeler
Bölgede büyük bir savaşın önündeki en önemli engel, ABD’nin çatışmaya doğrudan müdahale etmek istememesi. Washington, İsrail’in yanında yer alsa bile bölgesel savaşın maliyetlerinin farkında. Bu nedenle ABD, doğrudan bir çatışma yerine diplomatik yolları tercih etmeye çalışıyor. Aynı zamanda bölge ülkeleri de savaşın önlenmesi için baskı yapmaya devam ediyor.
Ancak, ABD’nin başkanlık seçimlerine kadar gerilimin kontrol altında tutulup tutulamayacağı belirsizliğini koruyor. Bölgedeki dengeler, İran ve İsrail arasında gerçekleşecek yeni saldırılara bağlı olarak her an değişebilir.
Lübnan ve Suriye Cephelerinde Olası Gelişmeler
İsrail, ekim ayı itibarıyla Lübnan’a kara harekâtı başlattığını duyurdu. Lübnan’daki Hizbullah’ın askeri kapasitesi, 2006 savaşına kıyasla çok daha güçlü bir seviyeye ulaşmış durumda. İsrail, bu durumu göz önünde bulundurarak, Hizbullah’ın lider kadrosunu hedef aldı ve askeri operasyonlarını artırdı. Ancak uzmanlar, Lübnan’ın işgal edilmesinin İsrail için büyük kayıplar doğurabileceğini ve burada güvenli bir tampon bölge oluşturmanın zor olacağını belirtiyor.
Suriye’de ise İran destekli milislerin varlığı, İsrail’in hedef listesinde yer alıyor. İran’ın buradaki milis gruplarına sürekli olarak silah ve lojistik destek sağlaması, İsrail’in Suriye topraklarını sık sık vurmasına neden oluyor. Ancak Suriye rejimi, çatışmaların dışında kalmaya çalışarak pozisyonunu korumak istiyor.
İran-İsrail Savaşı Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
İran-İsrail savaşı çıkacak mı?
Mevcut durumda iki ülke arasında vekil güçler aracılığıyla yürütülen bir çatışma söz konusu. Ancak doğrudan bir savaş ihtimali şu an için düşük görünüyor.
İran, Tel Aviv’e saldırabilir mi?
İran, Tel Aviv’e ulaşabilecek kapasitede olduğunu gösterdi. Ancak büyük çaplı bir savaştan kaçınmak için bu adımları dikkatli bir şekilde atıyor.
ABD, savaş çıkarsa ne yapacak?
ABD, doğrudan bir savaşı istemese de, bölgesel bir çatışma durumunda İsrail’in yanında yer alabilir. Ancak diplomatik yolları tercih etmesi daha olası.
Lübnan’da savaş çıkar mı?
İsrail’in Lübnan’a yönelik kara harekâtı ve Hizbullah’ın askeri gücü, bölgedeki tansiyonu artırıyor. Ancak iki taraf da uzun vadeli bir savaştan kaçınmaya çalışıyor.
Suriye, çatışmaların neresinde?
Suriye, çatışmaların daha çok İran destekli milisler üzerinden yürütüldüğü bir cephe. İsrail’in burada düzenlediği saldırılar artış gösterse de, Suriye rejimi savaşa doğrudan katılmaktan kaçınıyor.
İran ve İsrail arasında gerilimin tırmanması bölgesel bir savaşı tetikleyebilir. Ancak mevcut dengeler, her iki tarafın da büyük bir çatışmadan kaçındığını gösteriyor. ABD ve diğer bölgesel aktörlerin diplomatik çabaları, savaş riskini azaltmada kritik rol oynayacak.
Dünya gündeminden haberdar olmak için hemen tıklayın!
