Hamas, resmi adıyla İslami Direniş Hareketi Filistin Ulusal Yönetimi’nde seçimle belirlenmiş Filistin Parlamentosunda çoğunluğu elinde tutan paramiliter örgüt ve Sünni İslamcı siyasi parti olarak adlandırılmaktadır. ABD ve AB ülkeleri tarafından ise terör örgütü olarak ilan edilmiştir.
Hamas’ın kuruluşu
1987 yılında Şeyh Ahmed Yasin, Abdülaziz el Rantisi ve Muhammed Taha tarafından İlk intifadanın başlangıcında Mısır’daki Müslüman Kardeşler örgütünün Filistin kanadı olarak kuruldu.
1988 yılındaki siyasi programında parti, Filistin’in asla Müslüman olmayanlar tarafından etrafı çevrilebilecek bir İslam ülkesi olamayacağını ifade etmekte ve Filistinli Müslümanlar için Filistin’in kontrolünü İsrail’den almak adına kutsal bir savaş vermenin dini bir görev olduğunu söylemekteydi. Bu tespit, 1988 yılında İsrail’i tanıyan Filistin Kurtuluş Örgütü ile Hamas’ı çatışma noktasına getirdi.
Hamas etkileme gücünü sendikalara, üniversitelere, çarşılara, meslek örgütlerine ve 2004’te başlayan yerel siyasi mücadelelere genişletmeden önce vaazlar ve hayır işleri ile kendine sempatizan topladı.
Terör örgütü olarak tanındı
Örgüt, 1993 ve 2005 yılları arasında İsrailli sivillere ve askerlere yönelik intihar saldırılarında bulunmuştur. Hamas, Kanada, Avrupa Birliği, İsrail, Japonya ve Amerika Birleşik Devletleri’nde terör örgütleri listesine alınmıştır. Örgütün askeri kanadı, İzzeddin el Kassam Tugayları, Avustralya ve Birleşik Krallık’ta terör örgütleri listesinde yer almaktadır.
Hamas’ın lideri
Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Haniyeh’tir. Haniyeh, “Hamas’ın özel güvenlik görevlisi” olduğu suçlamasıyla 1987’de 18 gün, 1988’de altı ay ve 1989’da üç yıl İsrail hapishanelerinde tutuklu kaldı. 1999-2004 yılları arasında Hamas’ın kurucusu Şeyh Ahmed Yasin’in özel sekreteri olan Haniyeh, Hamas lideri Halid Meşal’in sürgünde kalması nedeniyle Aralık 2005’te yapılan ve 25 Ocak 2006’da tekrarlanan Filistin Yasama Konseyi seçimlerine katıldı.
Hamas’ın Filistin’de 2006 seçimlerini kazanmasının ardından Haniyeh, hareketin başbakan adayı olarak açıklandı. ABD ve İsrail’in karşı çıkmasına rağmen Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas başbakan olarak atandı. Hamas ile El Fetih arasındaki çatışmaların doruğa ulaşması üzerine Haziran 2007’de Abbas tarafından görevden alındı.
Kuruluş amacı
Örgütün kuruluş amacı 1948 öncesi İsrail’in işgal ettiği Batı Şeria ve Gazze Şeridi’ni kapsayan topraklarda yeniden Filistin İslam devletini kurmak. ABD Dışişleri Bakanlığı’na göre örgüt yurt dışında yaşayan Filistinliler, İran hükûmeti ve Arap ülkelerinden gelen yardımlarla finanse edilmektedir.[
Hamas ve FKÖ İlişkisi
Hamas kuruluşundan itibaren, Yaser Arafat’ın önderliğindeki FKÖ’ye karşı çıktı. Hamas, FKÖ’nün barış sürecini ve İsrail’in varlığını tanımasını reddederek, İsrail’e karşı mücadeleyi sürdürdü.
