İsrail ile Filistin arasında yaşanan çatışma, dünya gündemine oturdu. Hamas’ın İsrail’e karşı Aksa Operasyonu başlatması ve İsrail’in Gazze’ye hava saldırıları düzenlemesi sonucu çok sayıda sivil hayatını kaybetti. Bu duruma dünya ülkeleri farklı tepkiler gösterdi.
ABD ve AB ülkeleri, Hamas’ın İsrail’e karşı rastgele roket atışlarını kınayarak, İsrail’in kendini savunma hakkını destekledi. Başta Türkiye olmak üzere birçok ülke ise taraflara itidal çağrısında bulunarak, uluslararası hukuka uyulmasını istedi. İran ise Hamas’a destek vererek, İsrail’in saldırılarını kınadı.
ABD
ABD Başkanı Joe Biden, konuya ilişkin yaptığı açıklamada, “İsrail’in kendini savunma hakkına sahip olduğunu düşünüyorum. Ama bu savunmanın orantılı olması gerekiyor.” dedi.
Biden, Hamas’ın roket atışlarını kınayarak, “Hamas’ın sivillere yönelik saldırıları kabul edilemez.” ifadelerini kullandı.
Biden, ayrıca İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu ile telefonda görüştüğünü ve tansiyonun düşürülmesi için çalıştıklarını belirtti.
AB
Avrupa Birliği (AB) Konseyi Başkanı Charles Michel, sosyal medya platformu X’ten yaptığı açıklamada, “İsrail ve halkına karşı bu sabah başlatılan, masum vatandaşlara terör ve şiddet uygulayan rastgele saldırıları şiddetle kınıyorum.” ifadelerini kullandı.
AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen de Hamas’ı kınarken, “İsrail’in bu tür hain saldırılara karşı kendini savunma hakkı vardır.” değerlendirmesini yaptı.
AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell de “İsrail ile tam dayanışma içindeyim” mesajını paylaştı.
TÜRKİYE
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, konuya ilişkin yaptığı açıklamada, “Türkiye olarak bu sabah İsrail’deki hadiseler ışığında tüm tarafları itidalle hareket etmeye, gerilimi tırmandıracak fevri adımlardan uzak durmaya çağırıyoruz.” dedi.
Erdoğan, ayrıca Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas ile telefonda görüştüğünü ve Filistin halkının yanında olduklarını belirtti.
Dışişleri Bakanlığı da yaptığı yazılı açıklamada, “İsrail’in Mescid-i Aksa’daki ibadet edenlere yönelik saldırısını ve Gazze’ye yönelik hava saldırılarını şiddetle kınıyoruz. İsrail’in bu saldırıları, uluslararası hukukun ve insanlığın açık ihlalidir.” ifadelerine yer verdi.
“İran, Filistin direnişinin yanındadır”
İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif, konuya ilişkin yaptığı açıklamada, “İran, Filistin direnişinin yanındadır. İsrail’in saldırılarına karşı direnmeye devam edeceğiz.” dedi.
Zarif, ayrıca Hamas’ın lideri İsmail Heniyye ile telefonda görüştüğünü ve desteklerini ilettiğini belirtti.
İran Devrim Muhafızları Komutanı General Hüseyin Selami de yaptığı açıklamada, “İran, Filistin direnişine her türlü yardımı yapmaya hazırdır. İsrail’in saldırılarına karşı misilleme yapılacaktır.” ifadelerini kullandı.
DİĞER ÜLKELER
Rusya, Çin, Mısır, Ürdün, Suudi Arabistan, Katar, Birleşik Arap Emirlikleri, Kuveyt, Bahreyn, Lübnan, Suriye, Irak, Pakistan, Malezya, Endonezya ve Bangladeş gibi ülkeler de İsrail – Filistin çatışmasına ilişkin açıklamalar yaptı.
Bu ülkelerin ortak noktası ise taraflara itidal çağrısında bulunmak ve uluslararası hukuka uyulmasını istemek oldu. Bu ülkeler ayrıca Filistin halkının haklarını savunduklarını ve İsrail’in saldırılarını kınadıklarını belirttiler.
Beyaz Saray: Kesin bir dille kınıyoruz
Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi sözcüsü, ABD’nin Hamas’ın İsrailli sivillere yönelik saldırılarını “kesin bir dille kınadığını” ve İsrail hükümeti ve halkının yanında olduğunu söyledi. Sözcü, Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan’ın İsrailli mevkidaşı Tzachi Hanegbi ile görüştüğünü ve yakın temas halinde kalacağını bildirdi.
İRAN
İran’ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney’in üst düzey bir danışmanı, Hamas’ın İsrail’e karşı başlattığı beklenmedik saldırıyı desteklediğini ifade ederek, bunu “gurur verici bir operasyon” olarak nitelendirdi.
Filistinli çocuklara destek amacıyla Tahran’da düzenlenen bir toplantıda konuşan Rahim Safavi, “Gurur verici Aksa destekliyoruz. Biz operasyonu destekliyoruz ve direniş cephesinin de desteklediğinden eminiz.” açıklamasını yaptı.
MISIR
Mısır Dışişleri Bakanı Samih Şukri’nin Filistin ile İsrail arasındaki gerilimin düşürülmesi için uluslararası yetkililerle yoğun temaslarda bulunduğu bildirildi.
Mısır Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamaya göre, Şukri, bölgedeki son gelişmelerin ardından bazı mevkidaşları ve Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell ile telefonda görüştü.
Mısırlı Bakan, görüşmelerinde, Filistin ile İsrail arasındaki gerilimin durdurulması ve tarafların itidalli olmasının önemini vurguladı.
Açıklamada ayrıca Mısır’ın söz konusu krizi kontrol altına almak için her düzeyde yoğun temasta bulunduğu ifade edildi.
SUUDİ ARABİSTAN
Suudi Arabistan Dışişleri Bakanlığı, yaptığı açıklamada “İsrail ve Filistinliler arasındaki şiddetin derhal durdurulması” çağrısında bulundu. Bakanlık, “Bir dizi Filistinli grup ile İsrail işgal güçleri arasında yaşanan ve birçok cephede yüksek düzeyde şiddete yol açan benzeri görülmemiş gelişmeleri takip ediyoruz”. ifadelerini kullandı.
HİNDİSTAN
Hindistan Başbakanı Narendra Modi ise “İsrail’deki terör saldırıları haberiyle derinden sarsıldım. Düşüncelerimiz ve dualarımız masum kurbanlar ve aileleriyle birlikte. Bu zor zamanda İsrail’le dayanışma içindeyiz.” yorumunu paylaştı.
