Prof. Dr. Faruk TAŞÇI – 14 Ağustos 2024
Maddi hastalıklar yanında manevi hastalıklar da var; hatta manevi hastalıklar, maddi hastalıklardan daha zararlı ve tehlikeli. Maddi hastalık, mesela kanser, bir kişinin ölümü ile neticelenebilir. Bu durumda bir kişi vefat etmiş olur, arkasından da belli (sınırlı) sayıda insan belli bir dönem üzülebilir. Ancak manevi hastalıklar neticesinde kitlesel zararların doğması mümkün; mesela baş olma hastalığı/hırsı olan birinin baş olduktan sonra kitlelerin başına bela olması gibi.
Niyeti Bozuk Olmak
Bu noktada tarih yol gösterici bir imkân, özellikle İslam tarihi ise yol gösterici olmanın yanında bizzat yol olan bir kaynak. Dilaver Selvi’nin aktardığına göre İslam tarihi kaynaklarında Uhud Savaşı ile ilgili şöyle bir mesele naklediliyor:
“Uhud Savaşı’nın yapıldığı gün, Müslümanların içinde Kuzman ez-Zaferî isminde biri vardı. En ileri safta yiğitçe savaşıyordu. Hatta müşriklere ilk ok yağdıran da o idi. Müslümanlar bir ara bozulup dağılınca:
‘Ölmek, kaçmaktan daha hayırlıdır. Ey Evs topluluğu! Siz de benim gibi şan ve şöhret için çarpışınız’ diyerek düşmanların içine dalmış, müşriklerden yedi-sekiz kişiyi öldürmüştü. Bu arada kendisi de yaralanmış, kabilesi Zaferoğulları’nın evine getirilmişti.
Bazı Müslümanlar ona ‘Ey Kuzman! Vallahi bu senin başına gelen Allah’ın bir imtihanıdır. Müjde sana Cennetliksin’ dediler. Kuzman:
‘Ne diye tebrik ediliyorum? Vallahi ben, kavmimi savunma gayretinden başka bir sebeple savaşmadım.’
Nihayet yaralarının sancısına dayanamadı, sadağından bir ok alıp kolunun damarını keserek intihar etti.
Uhud Savaşı’ndan ‘önce’ Kuzman’ın ismi anıldıkça Resulullah (sav) ‘O, cehennemliktir’ buyurmuştu. Savaş’tan sonra hâli kendisine haber verilince şöyle buyurdu:
‘Allahu ekber! Şehadet ederim ki ben Allah’ın Resulüyüm (Söylediklerim doğrudur, Allah sözümü doğru çıkarır). Şüphe yok ki Allah bu dini, günahkar bir adamla da kuvvetlendirir.’ ”
Manevi Hastalığı Olanların da Faydası Olur
Ortada niyeti bozuk bir durum varsa, manevi hastalık var demektir. Manevi hastalık, kişinin bu hastalığını kabul edip manevi doktora tedavi olmadıktan sonra geçmesi mümkün olmaz ya da kişinin ölmesi lazım gelir ki onun bozuk niyetinden (manevi hastalığından) insanlar kurtulmuş olsun.
Ancak manevi hastalığı olanların zararları kesin olmakla birlikte, hiç faydaları yoktur da denemez. Kuzman örneğinde olduğu gibi, niyeti bozuk olan manevi hastalık sahipleri eliyle de nice faydalar mümkün.
Özetle; evet, ateş yakar, yıkar, kül eder ama işin ehlinin marifeti ile ateşin ısıtıcı yönü de devreye sokulabilir veya ateşin ışık olma vasfı da harekete geçirilebilir. Bu nedenle olsa gerek, “sizin … şer sandığınız şeyde hayır vardır” ilahi kuralı konmuştur. Paniğe gerek yok; Allah işini bilir!