Cemal DEMİR – 28 Eylül 2024
Türkiye, Azerbaycan ve Pakistan üçlü işbirliğin güçlendirilmesi, dost ve kardeş toplumların refahına katkı sağlamanın yanı sıra, bölgesel ve küresel barışa, istikrara, hizmet edeceği anlayışı üç ülke toplumları arasında hâkim bir görüştür.
Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ve Pakistan Başbakanı Şahbaz Şerif, 3 Temmuz 2024’de Kazakistan’ın başkenti Astana’da bir araya geldi. Üçlü zirvede Türkiye, Azerbaycan ve Pakistan arasındaki ilişkiler ele alınmış, Gazze, Kıbrıs, Keşmir, İslamofobi gibi bölgesel ve küresel konuların değerlendirildiği, bilgisi kamuoyuyla paylaşıldı. Üç ülkenin, daha önce Parlamento Başkanları ve Dışişleri Bakanları düzeyinde toplantılar gerçekleştirmiş olması ve üçlü işbirliği sürecinin liderler düzeyine taşınması güçlü bir iradenin tezahürüdür. Üç ülkenin ’de siyasal erkleri, ülkeler arasında ki iş birliklerinin önemi konusunda hemfikirdir.
Ülke ilişkilerinde siyasal erklerin, ortak karaları doğrultusunda, işbirliği potansiyellerini geliştirme bilinçliliğini, nesiller boyunca inşa etmek, süreci daha verimli sürdürebilmek için eğitim, kültür ve turizm alanları birincil veya temeli oluşturmaktadır. Türkiye, Azerbaycan ve Pakistan ilişkilerinin varoluşunun sadece ‘güvenlik merkezli’ olmadığını ve üçlü arasında ki kardeşlik bağlarının hikâyelerini eğitim, kültür ve turizm alanlarında da yazmalıyız.
“Üç Ülke Tek Millet” denilen mottonun Türkiye, Azerbaycan ve Pakistan’ın birlikte duruşunun, medeniyet kodlarını, efsane dostluk ve kardeşlik bağlarının, ‘eğitim, kültür ve turizm’ alanlarında kurumsallaştırılmalıdır. Aksi takdirde zamanla efsane dostluk ve kardeşlik bağlarında boşluklar oluşabilir.
Üç ülke ‘eğitim, kültür ve turizm’ alanlarında ortak vizyon oluşturmalı ve bu oluşumun herhangi bir tarafa karşı yapılmaması, sadece birlikte nelerin yapılabileceğine odaklanılması güçlü iradenin teyidi olacaktır.
Üç ülke işbirliklerin çok daha güçlü hale gelmesi için eğitimin en başat alanlardan birinin olduğunu ifade edebiliriz. “Üç Ülke Tek Millet” mottonun Türkiye, Azerbaycan ve Pakistan Milli Eğitim Bakanlarının ortak karaları ve somut projeleri kamuoyuyla paylaşması üç ülkenin insanlarını bahtiyar edecektir.
Üç ülkenin Milli Eğitim Bakanlığı, eğitim ve entelektüel mirasları, stratejik planlamalar çerçevesinde okullara, dokümantasyon ve enformasyon şeklinde ulaştırmalıdır. Böylece dost ve kardeş ülkelerin nesilleri bu oluşumdan haberdar yapılmalıdır. Üç ülkenin eğitim ve öğretim alanında ki işbirliği somut ve işlevsel sonuçlara ulaşmamıza, katkı sağlayacağını düşünüyorum.
Üç ülke işbirliklerinin gelişmesinde, toplumsal heyecanı ve kaynaşmayı kışkırtacak diğer bir alanın, ‘kültür ve turizm’ olduğunu ifade edebiliriz. Her defasında üç ülke ilişkilerinin bugün başlamadığını, tarihsel bağlardan bahsederek dostluk ve kardeşliğimize vurguda bulunuruz. Üç ülkenin tarihsel bağlarından yola çıkarak, ortak hikâyeler oluşturmak, dostluk ve kardeşliğimizin vefası olacaktır. “Üç Ülke Tek Millet” mottosunun Türkiye, Azerbaycan ve Pakistan, Kültür ve Turizm Bakanlarının ortak karaları ve somut projeleri kamuoyuyla paylaşması üç ülkenin insanlarını mesut edecektir.
Üç ülkenin Kültür ve Turizm Bakanlığı, bölgenin kültürel ve doğal miraslarını, stratejik planlamalar çerçevesinde halkların daha kolay ulaşabileceği yatırımlarla manevi, iktisadi ve sanatsal gelişmelere yol açacaktır. Böylece dost ve kardeş ülkelerin insanları, yakinen olanakları keşfedecek ve güçlü işbirliklerin kapısını aralamış olacaktır. Üç ülkenin ‘kültür ve turizm’ alanındaki güçlü işbirliği, insandan insana, insani tanışıklığımızın somut ve işlevsel sonuçlara ulaşmamıza, katkı sağlayacağına inanıyorum.
Üçlü işbirliğin gelişmesinde, koşulsuz kardeşliğimizin pekişmesinde, entelektüel okuryazarlığın yaygınlaşmasında birçok kurum ve kuruluşların ödevleri vardır. Tabii ki tüm kurum ve kuruluşları burada yazmak olanaksız birkaç kurum üzerinden yorumlayacağım.
Üniversiteler, bilimsel araştırma yapmak, ulusal kültürü, bilinci geliştirmek ve yaymak, ülkenin gereksinim duyduğu nitelikte insan yetiştirmek görevi olan Türkiye, Azerbaycan ve Pakistan Üniversiteleri çok boyutlu üçlü işbirliğini akademik programlara işlemek, üniversitelerarası akademik değişim programlarını hayata geçirmek ve tez konularıyla gündem oluşturmak, üniversitelerimizin tarihi sorumluluklarıdır.
Toplumsal sosyokültürel ilişkilerin temelinde haberleşme ve iletişim önemli bir rol oynamaktadır. Dünyamızda bilginin üretimi ve araştırılması ne kadar elzemse bir o kadar da bilginin duyurulması ve yorumlanması da o kadar önem taşımaktadır. Bu durum yani üçlü işbirliğin çok yönlü çalışmalarını insanlara ve topluma ulaştırma ödevi Türkiye, Azerbaycan ve Pakistan basınınındır.
Tüm bu sorumluluklar çerçevesinde özel bir yeri olan Türkiye, Azerbaycan ve Pakistan Büyükelçilikleri ise bu üçlü işbirliğin birer lokomotifleridir.
Gönül coğrafyalarımızda, koşulsuz kardeşlik için hep birlikte kurumsallaşmaya adım atalım.
